Romanlar, hikayeler, denemeler, makaleler, şiirler, bazen karşılaştığımız tek bir satır… Nasıl da kendine çekiyor, değil mi? Sonra da o cümlelerin sahibini merak ediyor insan. Ben mesela, etkilendiğim bir cümleyi çok defa okurum, parmaklarımı sözcüklerin üzerinde gezdire gezdire… Sonra da içimden daima şu soru geçer müellife karşı: Bu cümleyi ruhunun hangi kesiminden kopardın? O denli geliyor bana, bir cümle kuruluyorsa, insan onu ruhundan çıkarıp emanet ediyor. Hal bu türlü olunca muharrirlerin bize ne çok emaneti var, değil mi?
Biyografi ya da otobiyografi çeşidindeki kitaplar, müelliflerin kim olduğunu bize yansıtıyor, evet; lakin söyleşileri de en az onlar kadar samimi buluyorum. Hatta bazen daha samimi. Karşılıklı bir sohbetin içinde insan geçmişinden çıkardığı anılarla samimi anlatımlarda bulunmaz mı? Muharrir, söyleşilerinde işte bu sohbetten duyurur bize sesini ve evet, tahminen de ruhunu açar. Son vakitlerde okuduğum, ki geç kaldığımı düşünüyorum, “Başlarken Yalnızsın, Bitirdiğinde Daha da Yalnız”dan sonra, sizin için 10 söyleşi kitabı seçtim. Sizin bu türlü okuyup etkilendiğiniz söyleşi kitapları varsa, yorumlarda paylaşır mısınız benimle?
BAŞLARKEN YALNIZSIN, BİTİRDİĞİNDE DAHA DA YALNIZ
Binbir Gece Masalları’ndan kutsal kitaplara, kelamlı kültürden çağdaş edebiyata, Borges’ten Neşet Ertaş’a; Hasan Ali Toptaş’ın edebiyat ve kültür cihanı bütün içtenliği ve derinliğiyle önümüze seriliyor. Toptaş bu kitabıyla, Cioran’ın özlediği, “bir virgül uğruna ölünen” vakitler için geleceğe sesleniyor…
Başlarken Yalnızsın, Bitirdiğinde Daha da Yalnız
Hasan Ali Toptaş
Everest Yay.
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
ELELE OKUYALIM – YAZILAR VE SÖYLEŞİLER
Yayın çeşitliliği ortasında kalmış okura seçeceği kitaplar konusunda yardımcı olmayı amaçlayan Uyar, periyodun kıymetli şair ve muharrirleri hakkında öne sürdüğü yorumlarla dikkat çekiyor. Aylık bir “okuma güncesi” olarak nitelendirilebilecek yazılarında, Melih Cevdet Anday, Yaşar Kemal, Adalet Ağaoğlu, Cemal Süreya, Edip Cansever, Sevim Burak, Selçuk Baran, Ahmet Oktay, Orhan Pamuk üzere müelliflerin “yeni çıkan” kitaplarını ele almanın yanı sıra yayıncılık sıkıntılarını, edebiyat mükafatlarını, edebiyat mecmualarını de kıymetlendiriyor.
Elele Okuyalım – Yazılar ve Söyleşiler – 1978 – 1984
Turgut Uyar
Yapı Kredi Yay.
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
AŞKIN YIPRANMA HİSSESİ
Tomris Uyar Aşkın Yıpranma Payı’nda 1976-1985 yıllarının Türkiyesi’nden kesitler vermekle kalmıyor, temelinde kimi sıkıntıların kılık değiştirerek sürdüğünü gösteriyor. Toplumsal, ekonomik ve siyasi çarpıklıklara keskin tenkitler getirirken umudu da daima yedeğinde tutuyor. Kürtajdan çiğköfteye ve bayan tutuklulara, cinsellikten anneliğe ve bayan haklarına uzanan yazılarında Tomris Uyar sokaktaki bayanı ve Türkiye’nin ruhunu ustalıkla yansıtıyor. O günlerden bu günlere çok şey söylüyor Tomris Uyar. Öte yandan art fonda daima İstanbul ve gündelik hayat var. Hem keyifle okunan hem de çok şey öğretip bilinçlendiren bir kitap Aşkın Yıpranma Hissesi. Okumak için ne çok nedenimiz olduğunu okuyunca anlıyoruz.
Aşkın Yıpranma Hissesi
Tomris Uyar
Haz.: Handan İnci
Yapı Kredi Yay.
S.: 356
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
URSULA K. LE GUIN İLE KONUŞMALAR
“Yerdeniz Üçlemesi”, “Karanlığın Sol Eli” ve “Mülksüzler” üzere romanlarıyla bilim kurgu alanında tüm dünyanın takip ettiği Ursula K. Le Guin kendisiyle söyleşilerden oluşan bu kitapta, okura çocukluğunu, yazma serüvenine atılışını, bilim kurgu alanını seçişini ve romanlarını kaleme alırken neler tasarlayıp, nasıl araştırmalar yaptığını anlatıyor…
Ursula K. Le Guin ile Konuşmalar
Kolektif
Çev.: Burcu Erdoğan
Agora Kitaplığı
S.: 256
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
DAKİKA ATLAMADAN – SÖYLEŞİLER
Melih Cevdet Anday’ın yaklaşık 60 yıl boyunca gerçekleştirdiği söyleşileri bir ortaya getiren Dakika Atlamadan, usta şairin yazı hayatının bir özeti olarak kıymetlendirilebilir. Anday’ın söyleşilerde ve soruşturmalarda verdiği yanıtlara topluca bakıldığında, onun hiç değişmeyen problemlerini de, vakit içinde değişim geçiren fikirlerini de görmek mümkün. Şair üzerine yapılacak çalışmalarda öncelikli kaynaklardan biri olarak da okunabilecek olan söyleşi ve soruşturmalar, 1930’ların sonundan 1990’ların sonuna, Türk edebiyatının 60 yıl içindeki temel problemlerini görmeye imkân sağlıyor, bu periyot boyunca edebiyatın hangi sorular etrafında şekillendiğini görmeye imkan veriyor.
Dakika Atlamadan – Söyleşiler
Melih Cevdet Anday
Haz.: Yalçın Armağan
Everest Yay.
S.: 430
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
KORKULU USTALIK
“Eskiden” demeli artık: Şairler, evvelce, yalnızca şiir yazmaz, başta kendi şiirleri olmak üzere Şiir üstüne düşünür, bunun hengamesini da verirlerdi mecmualarda; zira onların, yaşadıkları topraktan dünyaya, “insanlığa” diyecekleri vardı, ve tahminen bundan da değerli olarak kendilerine verdikleri bir “söz”leri vardı; bunun peşine düştüler. Turgut Uyar, “bu söz”ün peşine en sık ve en ısrarlı halde düşmüş olmasıyla ayrılıyor neslinin şairlerinden. Dünyanın En Hoş Arabistanı ismiyle, dünya durdukça duracak bir Şâh Şiir’in şairi olmakla yetinmeyip, şiire-şaire bugün de yol gösteren “Korkulu Ustalık”, “İlkin Cesaret”, “Dikiş Payı”, “Ozanın İşi”, “Efendimiz Acemilik” ve “Çıkmazın Güzelliği” isimli yazılarıyla, şairin, şiir yazmak dışında, diğer, apayrı sorumlulukları da olabileceğinin örneğini veriyor bize.
Bu örneğin hâlâ eşsiz randımanı ise Bir Şiirden: Şair, Abdülhak Hâmit’ten Yahya Kemal’e, Nâzım Hikmet’ten Orhan Veli’ye, Oktay Rifat’tan Metin Eloğlu’na, ele aldığı şairin “bir şiiri”nden yola çıkarak, “yol”u kendinden evvel yürümüşlerin ve birlikte yürüdüklerinin, neyi-nasıl-niye yaptıklarına bakıyor; bizim için.
Korkulu Ustalık
Turgut Uyar
Yapı Kredi Yay.
S.: 728
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
NASIL YAZIYORSAM ÖYLEYİMDİR
“Kırk beş yılı aşkın süren ve ne yazık ki erken gelen vefatıyla noktalanan yazı hayatı boyunca ortalığa çıkmayı sevmedi Bilge Karasu: Hiç görünmemeyi seçmemişti elbet; ancak pek az röportaja yanaştı yaşarken, pek az söyleşiye kapısını aralık bıraktı. Mustafa Arslantunalı’nın gerçekleştirdiği bu ‘son söyleşi’, birden fazla özelliğiyle, Karasu’nun mümkün vasiyetnamelerinden biri, tahminen en kıymetlisi olarak büyük kıymet taşıyor: ‘Usta’nın uzun uzadıya tartılmamış, kuşkular içinde durmadan sınanmamış, vakit içinde bir tıp olgunlaştırma sürecinden geçirmediği tek bir cümlesi, yargısı çıkmıyor önümüze. Derin, sarsıcı, yakıcı evrak.”
Nasıl Yazıyorsam Öyleyimdir
Bilge Karasu
Kırmızı Kedi Yay.
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
PEYAMİ SAFA İLE SÖYLEŞİLER
Bugün niyet hayatımızdan, kültür ve edebiyat dünyamızdan, romanımızdan, hatta basın geleneğimizden bahsetmek gereğini duyanların, Peyami Safa ismini anmadan geçmesi mümkün değildir. Zira Peyami Safa, tenkidin hangi süzgecinden geçilirse geçirilsin kendini kabul ettirmiş bir müellifimiz, pahası tescil edilmiş seçkin bir romancımızdır. Vefatının üzerinden kırk yılı aşkın bir müddet geçmesine karşın o; okunan, tartışılan, insaf sahiplerince hakkı teslim edilen biridir.
Peyami Safa ile Söyleşiler
Mehmet Tekin
Çizgi Kitabevi
S.: 142
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
AŞKIN SONU CİNAYETTİR
Aşkın o zamanki tarifi neydi sizin için?İnsan gençken aşkın tarifini yapmayı düşünmüyor ki, yaşıyor yalnızca ve biraz aptalca… Aşkın tarifini yapmak için onu birkaç sefer yaşamak, yaşın da kırka gelmesi gerekiyor galiba. Gençken derin sandığın hisler aslında epey yüzeysel… İmkanların sınırsız, vaktin sonsuz sanıyorsun… Daha doğrusu pek düşünmüyorsun, hayatın bir sürü son içerdiğini aklına getirmiyorsun… Yine de, o vakit şuurunda değildim doğal, ilerki yıllarda yaptığım tahliller sonucu anladım ki, aşk benim için her vakit memnunluktan çok mutsuzluğu içermiş. En memnun olduğumu sandığım anlarda daima mutsuzluğu beklemişim. Son diye birşeyi aklıma getirmediğim vakit bile bilinçaltımda bir yerde hazırlanıyormuşum sona. Bitmeyen aşk yok yani, lakin bunu sonra konuşuruz.
Aşkın Sonu Cinayettir – Pınar Kür ile Hayat ve Edebiyat
Mine Söğüt
Everest Yay.
S.: 392
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
AŞKTAN, MEVTTEN ÖBÜR BİR ŞEY KALMADI
“Karagöz ve Hacivat besbelli, toplumu çok şiddetli bir formda siyasal, ekonomik, toplumsal olarak eleştiriyorlardı. Bundan rahatsız olan siyasal yetke, en son yapacağı şeyi birinci başta yaptı. Başlarını vurdurdu. Buradan bizim çok büyük şeyler çıkarmamız lazım. Yani Karagöz’ün biçimsel özellikleri dışında, evvela dayanılmaz bir muhtevası var.”
Aşktan, Mevtten Diğer Bir Şey Kalmadı
Metin Erksan
Kırmızı Kedi Yay.
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
*
Damla Karakuş
Instagram:
