“Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O, benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak”.
…
Hepimizin bildiği üzere ordumuzun kanlarıyla yazılan bu dizelerin şairi Mehmet Akif Ersoy. Evet, onu bize tanıtan en başta İstiklal Marşımız; ancak öte yandan Mehmet Akif, veteriner doktor, öğretmen, vaiz ve hafızdı. Ayrıyeten Çanakkale Destanı, Bülbül ve 1911-1933 yılları ortasında yayımladığı yedi şiir kitabındaki şiirlerinin de toplandığı “Safahat” adlı yapıtıyla de bilindi.
Gönlünü ilme ve bilme adayan Ersoy, onu bize tanıtan yanıyla “Vatan Şairi” ve “Milli Şair” unvanlarıyla anıldı. Tüm bunların ve daha fazlasının yanında Kurtuluş Savaşı sırasında birinci TBMM’de milletvekili olarak yer aldı.
12 Mart, yalnızca İstiklal Marşı’nın kabulünün günü olmakla kalmadı. Birebir vakitte ulusumuzun marşını armağan eden Mehmet Akif Ersoy’u Anma Günü…
Ruhu şad olsun…
İSTİKLAL MARŞI’NI YAZMA SÜRECİ
Ersoy’un, İstanbul’da hareket alanı hayli kısıtlanmıştı. Misyonundan azledilmek üzereydi ve ondan az evvel oğlu Emin’i de yanına alıp Anadolu’ya geçti. Bu sırada Mustafa Kemal Paşa’dan, Sebil’ür-Reşad Dergisi’ni Ankara’da çıkarması için bir davet aldı. 24 Nisan 1920’de, TBMM’nin açılışının sonraki günü ulaştı Ankara’ya. Ulusal Mücadele’ye, şair, gazeteci, seyyah, hatip ve siyasetçi olarak katılmıştı.
467. sayıdan itibaren dergiye Ankara’da devam edildi. Tesiri o kadar büyüktü ki, Rusya, gazetenin ülkeye girişini yasaklamıştı. Zira ağır hislerin hakimiyetindeki Türk halkların etkilenmesinden korkuyordu.
Mehmet Akif’in Haziran’da Burdur’dan, Temmuz’da da Biga’dan milletvekili seçildiği ilan edildi. Burdur Milletvekilliği’ni seçen Mehmet Akif, 1920-1923 yılları ortasında, kayıtlarına “Burdur Milletvekili ve İslam Şairi” olarak geçtiği meclisteydi.
Akif’in fikirleri mecliste epeyce önemseniyordu. Yunanların Ankara’ya ilerleyişi konusunda meclisin Kayseri’ye taşınması planlanırken, bir dağılma yaşanacağı fikrinde olan Mehmet Akif’in, Ankara’da kalarak Sakarya’da yeni bir savunma sınırı kurulması fikri kabul edildi.
(Oğulları Mehmet Emin ve Tahir ile)
İşte bu periyotta bir yandan da Ulusal Marş Müsabakası kelam konusuydu. Devrin Ulusal Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey’in ricası ile arkadaşı Hasan Basri Beyefendi, Mehmet Akif’i de katılmaya ikna etti. 500 liralık ödül sebebiyle en başından beri müsabakaya katılmak istemeyen Akif’in en düzgününü yazacağına meclisin itimadı tamdı. Aslında bir türlü kâfi bir şiir de şimdi sunulmamıştı. Akif sonunda yarışa katılacağını duyurduğunda ise, bazıları şiirlerini müsabakadan çekti.
Akif, İstiklal Marşı’nı yazmış, orduya ithaf ve armağan etmişti; 17 Şubat’ta baş şairi olduğu Sırat-ı Müstakim’de ve Hakimiyet-i Milliye’de yayımlandı. 12 Mart 1921 Cumartesi, saat 17.45’te Hamdullah Suphi Bey’in mecliste okuduğu İstiklal Marşı, ayakta alkışlanmış ve ulusal marş kabul edilmişti.
Bu aslında onun en büyük ödülüydü; ancak bir de müsabakada konmuş 500 liralık ödül vardı. Akif, bu mükafatı Hilal-i Ahmer bünyesinde bayan ve çocuklara iş öğreten ve cepheye elbise diken Dar’ül Mesai Vakfı’na bağışladı.
Azim sahibi insan için neymiş uzak, neymiş yakın?
Hangi fecî şey var ki beşerden korkmasın?
(Safahat)
*
Ey anısıyla kaldığım yar,
Artık ortamızda bir cihan var!
Sen gökte safa-güzin-i didar,
Ben yerde azab içinde bizar!
(Safahat)
*
Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,
Bir hilal uğruna, ya Rab, ne güneşler batıyor!
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş, asker!
Gökten ecdat inerek öpse o pak alnı bedel.
Sen ki, a’sara gömülsen taşacaksın…
Heyhat!
Sana gelmez bu ufukalar, seni almaz bu cihat…
Ey şehit oğlu şehit, isteme benden makber,
Sana ağuşunu açmış duruyor Peygamber.
(Mehmet Akif’den Seçmeler)
Şehadete o denli doymuş ki bu öksüz toprak:
Bir sıksa insan otları, kan fışkıracak!
(Safahat)
*
Sabır, katlanmak değil, göğüs germektir.
(Tefsir Yazıları ve Vaazlar)
*
Ya açar Kur’an-ı Kerim’in bakarız yaprağına
Yahut üfler geçeriz bir meyyitin toprağına.
İnmemiştir hele Kur’an, bunu hakkıyla bilin,
Ne mezarlıkta okunmak, ne de fal bakmak için!
(Safahat)
Güneşin doğuş vaktindeki farklılıklar sebebiyle, dünya üzerinde ezansız vakit yoktur.
(Safahat)
*
Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim.
İnan ki her ne demişsem görüp de söylemişim.
Şudur cihanda benim en beğendigim meslek:
Kelamım odun üzere olsun; hakikat olsun tek!
(Safahat)
Gel yıkalım şu Süleymaniye‘yi desen iki kazma kürek, iki de ırgat gerek. Haydi gel geri yapalım şunu desen bir Sinan gerek, bir de Süleyman!
(Mehmet Akif Ersoy’dan Seçmeler)
*
İz bırakanlarla senin ortanda kolay bir fark var yalnızca: Onlar ömür uzunluğu uğraş ediyorlar; sen ömür uzunluğu hayret ediyorsun.
(Safahat)
*
Damla Karakuş
Instagram:
