İsrail’in, daha evvel Körfez’deki Arap ülkeleri ile “saldırmazlık” mutabakatı üzerinde çalıştığı istikametinde tezler gündemdeydi.
Son yıllarda yaşanan gelişmeler, Tel Aviv idaresi ile Arap ülkeleri ortasındaki yakınlaşmanın gün geçtikçe olağanlaştığını gösteriyor.
Öyle ki, Filistin davasını ve topraklarını savunmak için 1948 ve 1967 yıllarında İsrail ile şahsen savaşan ülkelerin de ortalarında bulunduğu Arap devletleri, son yıllarda siyaset, askeri bahisler, iktisat ve spor alanlarında Tel Aviv idaresi ile münasebetler kurmak için kimi adımlar atıyor.
İSRAİL-ARAP YAKINLAŞMASI SÜRAT KAZANDI
Hepsi olmasa da kimi Arap ülkeleri ile İsrail ortasındaki bu değerli gelişmenin, ABD’nin kelamda barış planını ilan ettiği bir periyotta yaşanıyor olması, tesadüfle açıklanabilir olmaktan çok uzak. Gerçekten, ABD Lideri Donald Trump’ın tek taraflı Orta Doğu planını açıkladığı toplantıda Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Umman’ın Washington büyükelçileri de hazır bulundu.
NETANYAHU ELİNİ GÜÇLENDİRMEK İSTİYOR
Öte yandan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Arap ülkeleriyle bağlantılardaki olağanlaşmayı, Mart’ta yapılacak seçimlerin öncesinde elini güçlendirecek bir kart olarak kullanmak istediği belirtiliyor.
İSRAİL DUBAİ’DEKİ EXPO 2020’YE KATILACAK
İsrail ile BAE ortasında diplomatik bağlar bulunmasa da yaşanan yakınlaşma dikkati çekiyor.
İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan 10 Aralık 2019’da yapılan açıklamada, 20 Ekim 2020 – 10 Nisan 2021 tarihlerinde BAE’nin Dubai buyrukluğunda düzenlenecek EXPO 2020 Dünya Fuarı’na iştirak için BAE’de muahede imzaladıkları bildirildi.
Açıklamada, İsrail’in fuara iştirakinin bölgedeki pozisyonuna olumlu yansıması olacağı kaydedildi.
BAE ile yapılan görüşmelerde, İsraillilere stant mühletince Dubai’yi ziyaretleri için giriş vizesi verme mümkünlüğünün ele alındığı lakin şimdi bu mevzuda mutabakata varılamadığı aktarıldı.
NETANYAHU NORMALLEŞMEDEN MEMNUN
İsrail Başbakanlık ofisinin Twitter hesabından 21 Aralık 2019’da yayınlanan açıklamada, Netanyahu’nun, İsrail ile “birçok Arap ülkesi” ortasındaki yakınlaşmadan memnuniyet duyduğu ve “ilişkileri olağanlaştırma ve barışı sağlama vakti” dediği aktarıldı.
İSRAİL İLE FAS ORTASINDA SİLAH ANLAŞMASI
Fransız “Intelligence Online” sitesinin 30 Ocak tarihli haberinde Fas’ın İsrail’den 3 adet İnsansız Hava Aracı (İHA) aldığı belirtildi.
İsrail basını tarafından da yayınlanan haberde, İsrail ile Fas ortasındaki bir silah mutabakatı kapsamında alınan İsrail üretimi ve AI Heron tipi İHA’ların 48 milyon dolar kıymetinde olduğu aktarıldı.
BAE’Lİ BAKANDAN KELAMDA BARIŞ PLANINA DESTEK
BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid, 31 Ocak’ta toplumsal medya hesabı Twitter üzerinden, New York Times’ta Bret Stephens’in kaleme aldığı “Filistinliler her ‘hayır’ dediklerinde kaybediyorlar” başlıklı bir makaleyi paylaştı.
Bin Zayid’in paylaştığı makalede Filistinlilere kelamda barış planını reddetmeme davetinde bulunuldu.
NETANYAHU-BURHAN GÖRÜŞMESİ
Sudan Egemenlik Kurulu Lideri Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 3 Ocak’ta Netanyahu ile Uganda’da bir ortaya geldi. İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, görüşmenin Uganda Devlet Lideri Yoweri Museveni’nin davetiyle gerçekleştiği duyuruldu.
Netanyahu da Twitter’dan, “İki ülke ortasındaki bağları olağanlaştıracak iş birliğini başlatma konusunda fikir birliğine vardık.” paylaşımında bulundu.
ARAP-İSRAİL DORUĞU DÜZENLEME GİRİŞİMİ
Israel Hayom gazetesi 7 Şubat’ta ABD idaresinin, Netanyahu ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ı görüştürmek için teşebbüste bulunduğu yazdı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Netanyahu ile bin Selman’ın bir ortaya gelmesi için İsrailli ve Suudi yetkililerle görüştüğü belirtilen haberde, Pompeo’nın kelam konusu görüşmenin gerçekleşmesi için birkaç aydır gayret sarf ettiği kaydedildi.
ZİRVEYE 4 ARAP ÜLKESİ DAHA KATILACAK
Haberde, bin Selman’ın kabul etmesi halinde görüşmenin, birkaç hafta içinde Mısır’ın başşehri Kahire’de düzenlenmesi için müzakere yürütüldüğü argüman edilen Arap-İsrail tepesinde gerçekleştirileceği aktarıldı.
Söz konusu doruğun Mart ayında yapılacak İsrail seçimleri öncesinde yapılabileceğine, BAE, Sudan, Bahreyn ve Umman’ın doruğa katılacağına işaret edildi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan ise Veliaht Prens Bin Selman ile Netanyahu ortasında bir görüşme planı olduğu istikametindeki haberleri yalanladı.
