TBMM Genel Heyeti’nde, Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, görüşülerek kabul edildi.
Teklifle, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, BDDK tarafından katkı hissesi alınabilecek kuruluşlar ortasından çıkarılıyor. Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, BDDK tarafından katkı hissesi alınabilecek kuruluşlar ortasında yer almayacak. Banka kartları ve kredi kartları ile ilgili yürütülecek ‘takas ve mahsup’ faaliyetlerine ait tabirler de Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’ndan çıkarılacak.
“TÜRKİYE ÖDEME VE ELEKTRONİK PARA KURULUŞLARI BİRLİĞİ” KURULACAK
Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kendi ortalarındaki müşterek gereksinimlerinin karşılanmasını, mesleksel faaliyetlerinin kolaylaştırılmasını, mesleğin genel faaliyetlere uygun olarak gelişmesinin sağlanmasını, meslek mensuplarının birbirleriyle ve ödeme hizmeti kullanıcılarıyla olan münasebetlerinde dürüstlüğün ve inancın hakim kılınmasını, mesleksel disiplin ile ahlakın korunmasını teminen oluşturulan ve üyeliğin zarurî kılındığı Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği kurulacak. Ödeme ve menkul değer mutabakat sistemlerine ait yürütülen nezaret faaliyetleri kapsamında, nezaret faaliyetlerinin sistem işleticisi ile birlikte sistem iştirakçileri, mutabakat kuruluşu, kontaklı öbür sistemler ile dış hizmet sağlayıcıları üzere faaliyetleri sistemin çalışmasıyla yakından ilgili tüm tarafları kapsaması muhtaçlığını karşılamak için Merkez Bankası’nın nezaret faaliyetlerinin aktifliği artırılıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), nezaret faaliyetlerinin kapsamına giren kuruluşların gerçekleştirdiği bütün süreçlere ait kayıt, bilgi ve belgeyi, gerekli gördüğü durumlarda anlık ve süreç bazında olmak üzere talep edebilecek. TCMB, sistemlerin kesintisiz işletimini sağlamak emeliyle sistemik değere sahip kurulmuş ve kurulacak sistem işleticilerine hissedar olabilecek. Ödeme sistemleri alanındaki teminat uygulamalarına ait karar daha açık ve anlaşılabilir biçime getiriliyor. Teminat uygulamaları bakımından Sermaye Piyasası Kanunu’na koşut kararlara yer veriliyor.
MERKEZ BANKASI’NIN YETKİLERİ ARTIYOR
BDDK’nin misyon ve yetkilerinin Merkez Bankası’na devredilmesini teminen, ikincil düzenleme yapma yetkisi Merkez Bankası’na devrediliyor. Merkez Bankası’na ödeme hizmeti kapsamındaki muhakkak bir süreç cinsine ait olarak rastgele bir isim altında sürecin taraflarından birinin aldığı fiyat, masraf, kurul ve öbür menfaatlerin nitelikleri ile azami ölçü ya da oranlarını tespit etme, bunları kısmen yahut büsbütün hür bırakma yetkisi veriliyor. TCMB, yalnızca ödeme aracını çıkaranın iş yerinde, sonlu bir hizmet sağlayıcı ağında ya da sonlu bir mal yahut hizmet çeşidi için ödeme aracını ihraç eden ile yapılan ticari bir mutabakat çerçevesinde gerçekleştirilen mal yahut hizmet alımında kullanılabilen araçlara ait süreçler ile ödeme sürecinin gönderen ya da alıcı namına mal yahut hizmet pazarlığına ya da alım satımına yetkili olan ticari temsilci aracılığıyla yapılması istikametindeki süreçlerin ve buna misal öteki süreçlerin toplam büyüklük ve tesir alanı açısından, Merkez Bankası tarafından belirlenecek düzeye ulaşması durumunda, ödeme hizmeti olarak kıymetlendirilmesine karar verebilecek. Kanunla ödeme hizmeti sağlayıcılarının faaliyetleri nedeniyle taraf oldukları hukuksal bağlantıları, bu alanda oluşabilecek meselelerin tespiti ve gelişim alanlarının belirlenmesi maksadıyla Merkez Bankası tarafından izlenecek. Merkez Bankası’na, faaliyetler kapsamında ödemeler alanının gelişimini olumsuz etkileyebilecek nitelikte durum ve uygulamaların bulunduğunun tespit edilmesi durumunda, mevzu ile ilgili çalışma komiteleri kurma, bu komitelerin çalışma tarz ve temellerini ilgili tarafların görüşlerini alarak belirleme ve bu komitelerde alınan kararların uygulamaya geçirilmesi için gerekli iş ve süreçleri yapma yetkisi veriliyor. Merkez Bankası’na, bir ödeme hizmeti sağlayıcısındaki dataların ödeme hizmeti başlatma ve hesap bilgisi sağlama faaliyetleri kapsamında öteki bir ödeme hizmeti sağlayıcısı ile paylaşılmasına ait her türlü yöntem ve temeli belirleme yetkisi de veriliyor.
ELEKTRONİK PARA İŞLEMLERİ
TCMB, elektronik parayı ihraç eden kuruluşun yalnızca kendi mağaza ağında, yalnızca makul bir mal yahut hizmet kümesinin satın alınmasında yahut yapılan bir mutabakat sonucunda yalnızca belli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçlar ile yapılan süreçlerin toplam büyüklük ve tesir alanı açısından Merkez Bankası tarafından belirlenecek muhakkak düzeye ulaşması durumunda, Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında kıymetlendirilmesine karar verebilecek.
