Berdibek, “Annem ve Babam için” diye kıssasına sürüklediği kitabını sekiz kısma ayırmış. “Dünya ne kadar küçük, gittiğim her yerde sen varsın” ismini verdiği birinci kısımla selamlıyor okurunu. “Sen Ulu Berdibek Han’ın Torunu musun?” adını verdiği kısa hikayesinde, Sibirya’daki bir işaretin ona anımsattığı bir öbür kıssa ile başlıyor denemeleri…
Sonra Tahran, sonra Paris, Yemen, Sudan, Eritre, Myanmar, Moskova, Zimbabwe, Zambiya, Cape Town ve daha pek çok yerden bahsediyor. Dünyanın gezdikçe küçülen bir alan olduğunu söylüyor Berdibek. Bir öbür kısma de, şöyle bir isim vermiş: “Dünya, biraz da çaresizlikten dönüyor.” Dünyanın çaresiz dönüşü eşliğinde çevirdiğim her sayfa, bana bir öbür ülkede yaşanmış, bir diğer öyküyü açık ediyor. Ülke ülke, kıssa öykü gezdikçe anlıyorum art kapakta verilmiş tırnak içindeki küçük paragrafın yansımasını:
“Çok gezen mi yoksa çok okuyan mı bilir? Kadim bir sorun. Birebir vakitte kuyuya atılan bir taş bu. Kim nasıl çıkarırsa o bilir aslında. Bugüne kadar kuyudan çıkardığım bir taş vaki değil lakin.”
BİR DE BAKMIŞSIN UZAKLARDASIN
Berdibek, seyahat ettiği 100’den fazla ülkenin izinde, bu kere kendi kıssalarını adımlıyor. Ayağına kadar gelmiş öyküleri paylaşıyor. Tahran’da bindiği taksinin sürücüsüyle ettiği yoga sohbetini, Moskova’da pasaport sırasında yaşananları, tavla oynayan Hint ve Pers imparatorlarını, karşılaştığı sıra dışı tüm insanları, yerleri anlattıkça anlatıyor. “Çekip gidince çözülmez ki hiçbir şey, gittiğin yere kendini de götürürsün” ismini verdiği bir kısım de yazıyor; bir öbür kısma, “Filmin sonunda seven sevdiğine kavuşuyor, lakin kıssa bu dünyaya ilişkin değil” dediği de oluyor.
Gezmeye bir formda fırsatı olamayanlar için adım saydıran bir kitap “Bir de Bakmışsın Uzaklardasın.” Ne zamanki bir öteki ülkenin ismi geçiyor, ne zamanki oradan gerçek bir insanın kıssasını okuyorsun, oradaymışsın hissi yerleşiveriyor ruhuna. Berdibek tahminen her kısma verdiği, sana aksisini da düşündüren başlıklarıyla öteki bir havaya çekiyor. O denli ya, bir sayfa daha çeviriyorsun, bir bakıyorsun kısma, “Burası dünya, sen hayalini kurarsın, öbürleri yaşar” deyiveriyor; lakin bir yandan da hoş yanlarında geziniyorsun. Sevinci her kıssanın içinde. Hayatın kendi istikrarı gibi…
Kitabın en enteresan yanı, sanırım birinci öykü Bingöl’de başlamışken, Cape Town’a, Los Angeles’e, Tahran’a kadar uzanıyor olması. Her seyahat bir öteki macera, her adımı bir diğer hikâye! Berdibek’in de dediği üzere, kıssa galiba yalnızca onu anlatabileceklerin ayağına kadar gidiyor. Anlatınca da bir bakmışsın kitap oluyor.
Sonra bir de bakmışsın, uzaklardasın…
Bir de Bakmışsın Uzaklardasın
Muhammed Berdibek
Profil Kitap
S.: 149
Kitabı satın amak için tıklayınız: D&R
*
Damla Karakuş
Instagram: