“Bir Yara Bir Dilsiz Oda”yı birinci İclal Aydın, toplumsal medyasında İclal Aydın Kitap Kulübü’nden çıkan kitabımız diye paylaştığında görmüştüm. Çeken bir yanı vardı. Sonra yayınevi kitabı gönderdi ve akabinde biz Can Beyefendi ile TÜYAP’ta tanıştık. “Bu kitabı en çok erkekler okusun!” istiyoruz diyordu ve Tenzile’nin öyküsünü onun gözünden yazmıştı. Yani isterse bir erkek, kendini bir bayanın yerine koyabiliyordu. Nihayetinde hepimiz insandık, ne kıymeti vardı cinsiyet yarışının?
Daha dün bir diğer canın acısıyla sarsıldık. Artık ismimizin bile bir kıymeti yok. Şiddet, bilhassa biz bayanların ensesinde; takip ediyor. Can Çelebi ile kitabını konuştuk alışılmış. Konusu şiddet ve Can Beyefendi de bir ruhsal danışman olduğundan sohbet uzadıkça uzadı. Daha sayfalarca da konuşulur ya, burası için bir yerde kesmek gerekiyordu.
Bu tıp kıssaların hiç yaşanmadığı ve hasebiyle yazılmadığı günler umuduyla…
İLK OKUMA YAZMAYI ÖĞRENDİĞİMDE DÜNYALAR BENİM OLMUŞTU
– Can Beyefendi, sizi tanıyarak başlayalım istiyorum. Bize kendinizi anlatır mısınız? Tüm hisleriniz ve kaleminizle?
1966 yılında misyon yaptıkları Kütahya’da bir memur ailenin en küçük çocuğu olarak doğdum. Birinci ve ortaokul eğitimimi Ankara, Çankırı ve Diyarbakır’da, daha sonra lise tahsilimi Ankara Çankaya Lisesi ve İzmir Gazi Liseleri’nde tamamladım. 1986 -1990 tarihleri ortasında Dokuz Eylül Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde okudum. Aslında okuyucular kitabın art kapağında benim özgeçmişimi bulabilirler; ancak özgeçmişlerimiz daha çok bizim bu güne kadar neler yaptığımızla ilgili bilgiler içerir. İnanın bana, hala ortada bir ben de kendime bu soruyu sormuyor değilim. Ben kimim? Sanırım ben bir koleksiyoncuyum. Ya da arşivci mi demeliyim sanki. Birbirimizle etkileşimlerimizin, niyet ve hislerimizin, içine sızdığı anları biriktiren bir koleksiyoncu diyebilirsiniz. Beni o anlar çekiyor. Onları kendi arşivimde saklayıp vakti geldiğinde, yanlışsız vakitte, hakikat yerde, hakikat karakterler için kullanan biriyim.
– Hoş bir tanımlamaydı doğrusu! Yazmaya ne vakit ve nasıl başladınız?
İlk okuma yazmayı öğrendiğimde dünyalar benim olmuştu. Ben sıhhat problemleri yaşayan, daima sakınılıp korunan, pek dışarıya çıkartılmayan bir çocuktum. Çok konuşmazdım. Daha doğrusu içinden çok daha fazla konuşan bir çocuktum. Kalem kâğıda harfler, sözler yoluyla his niyet ve hissettiklerimi yazabilmek, söyleyemediklerimi bilhassa aileme – etrafıma iletmek için harikulade bir yol oldu. Onlara/ başkalarına küçücük kâğıtlarda notlar yazıyordum. “Benden bunu yapmamı istediniz lakin aslında ben…” ya da “O yemeği sevmiyorum, benim sevdiğim yemek… “ Hatırlayabildiğim kadarıyla aile fertleri bunu birinci başlarda çok eğlenceli buluyorlardı; bu da benim için yazmaya yönelik bir teşvik oldu – olağan pedagojik boyutu apayrı bir inceleme gerektiriyor – hatta annem bir mühlet tüm o notlarımı aile fotoğraflarıyla birlikte saklamıştı.
– Eksik kaldığınızı düşündüğünüz yanınız sizi besledi diyebilir miyiz?
Sanırım o denli derin bir bilinç/bir farkındalık oluşmadı. Ben daima engelimi yadsıyıp sağlıklı beşerler üzere yaşamak için çabaladım. Tek bir gözle üniversiteler okudum, çalıştım, yazdım, okudum… Bende çıta her şeye karşın baya yüksekti. Ta ki 7 yıl evvel bir sabah kalkıp sağlıklı öbür gözümün de gerilediğini fark edene kadar. İşte o noktada gerçekle yüzleştim ve kendimi kabul etme surecine girdim. Artık görme manim konusunda konuşabiliyorum. Bunu negatif bir şeymiş üzere yaşamak yerine, gelişen öbür taraflarımı ön plana çıkartmaya çalışıyorum.
– Yazma rutininiz var mı?
Aslında ben yolda yürürken, tramvayda, trende, yatakta uykuya dalarken filan başımın içinde daima yazıyorum. Fırsat buldukça o yazdıklarımı, tuttuğum notların da yardımıyla, bilgisayarıma aktarıyorum. Bilgisayarım Hollanda Kraliyet Görme Özürlüler Yardım Vakfı tarafından bana özel olarak programlandı. Az görenler, görme sorunu yasayanlar için Muhteşem Nova isminde özel bir program yüklediler; onun yardımıyla bilgisayar kullanabiliyorum. Yani şayet meskende değilsem PC de yazamıyor, küçük kâğıtlara kalemle notlar almaya çalışıyorum.
… BİRAZCIK VİCDANI OLAN HERKESİN SORUNU VARDIR. BENİM DE SIKINTIM VAR
– Bir Yara Bir Dilsiz Oda, sizin birinci romanınız. Bayana yönelik şiddeti, Tenzile’nin üzerinden anlatıyorsunuz. Tenzile ile de sahiden tanıştınız. Ondan sonra mı yazmak düştü aklınıza?
Evet, ben bir Tenzile ile tanıştım doğru! Bu kitaptaki başkaraktere ismini ve hayatından kimi izleri verdi; lakin bu romanda anlatılan öykü katiyen o Tenzile’nin birebir hayatı değildir. “Bir Yara Bir Dilsiz Oda” romanında birbirine sarılmış, el ele tutuşmuş onlarca Tenzile var. Şayet soru yaşanmışlık ise, evet Tenzile’lerin gepgerçek yaşanmışlık öyküleridir. Diyebilirim ki, Tenzile ile tanışmam onun kıssası çerçevesinde, zati yazıyor olduğum bir öyküyü yine kurgulamama neden oldu.
– Siz Tenzile’den evvel de bu mevzuyu yazmaya başlamıştınız yani? Pekala sizi şiddet konusunda yazmaya iten özel bir sebep var mı?
Hayatım eşitsizlik, ayrımcılık, insan onurunun yok sayılması üzerine düşünerek kurgulayarak nedenlerini ve sonuçlarını düşünerek, onunla uğraş ederek geçti. Şayet bir yerlerde 72 saat içinde 5 bayan katlediliyor, bir bayan özgür olma talebi yüzünden bir kafede, herkesin içinde, çocuğunun gözleri önünde falçatayla boğazı kesilerek öldürülüyor ve bizler o anı canlı canlı izleyebiliyorsak diğer seçenek kalmıyor sanırım. Benim fark yaratma gayesiyle kendi çapımda çıktığım bu seyahatte yazmak da yollarımdan biri.
– Kitap bir erkeğin değil de, bir bayanın sesinden yazılıyor. Bu istikametten epey değişik. Bayana bunları yaşatan bir erkek ve artık bunları yazan da bir erkek. Bu mevzuda neler söylemek istersiniz?
Galiba aşılması gereken nokta bu! Ne fark eder ki? Tıpkı şey erkeklerin başına gelseydi, bir bayan bu bahiste düşünüp, anlamaya çalışarak, yansıtmayacak mıydı? İnsan olma hakkında bayan erkek diye birbirimizden ayrıldığımız ateşten çemberler yok artık. Biz hepimiz eşitiz. Tenzile’ye bunları yaşatan bir tek erkek değil; eril hegamonik sistem. Bu istikametten bakınca ister bir bayana, ister bir erkeğe bunları yasatan kolektif kültürle; azıcık empati kurabilen birazcık vicdanı olan herkesin sorunu vardır. Benim de meselem var. Sizler bu soruyu sorana kadar da bu perspektiften hiç bakmamıştım inanın.
“Bir erkeğin bir bayanın sesinden yazması…” Yooo inanın, hala farklı gelmiyor bana; olması gereken bu esasen.
– Farklı bir biçiminiz var. Kurguda düş, gerçek, vakit kavramı, her şey iç içe. Karışık üzere görünse de her şey o kadar yalın ki!
Çok teşekkür ediyorum. Yazım biçimimin bu halde lisana getirilmesi keyifli ediyor beni. Mevzuda, olaylarda, kurguda biraz sert; lakin lisanda daha his, his, algıya odaklı, daha içeriye bakarak yazmayı seviyorum.
– Bunu planlamış mıydınız? Yoksa kıssa mi seçti yolunu?
Evet, en ince detayına kadar motamot bu türlü kurguladım. Bir demans hastasının algı biçimiyle, hatırında kalan olayları anlatan bir roman yazmak istedim. (Biz motamot su sıralar insanlık olarak, problemle ilgili demans yaşıyoruz .) Kıssada; yaşlanmış, sevdiği kocasını kaybetmenin acısı içinde yer etmiş, kimsesiz, ağır depresif, vakit zaman kopukluklar, meskeninin yolunu kaybedecek derece unutkanlıklar yaşayan bir bayanın yalnızca bir gününe şahitlik ediyoruz. (Tenzile hastaneye sarfiyat ve meskenine döner.) Ben romanı dışarıdan bir göz olarak değil de, tam da psikolojinin ana sıkıntısı insanın iç dünyasından anlatmayı seçtim. (İnsan dediğin bir makine, silikon bir vitrin modeli değil.) Tenzile’nin o hatırladığı anlara dair kalbinden, aklından geçenleri, onun lisanından, hissettiği, algıladığı yaralandığı üzere çok fazla gereksiz ayrıntıya boğulmadan – ki esasen atmosfer hayli ağır – okuyucuya sunmaya çalıştım. Onun izini sürmede, geçmişine, yarasına dair hafızasında kalanlar haritası, hikaye boyunca bize yol gösteriyor.
– Bu hastalıklar da sizde özel bir yerde mi?
Sanırım Demans ve Alzheimer algı biçimini hastanın içinde bulunduğu his durum üzerinden manaya uğraşımda, 3 yıl evvel birebir hastalıktan kaybettiğim, birebir her safhasını gözlemlediğim annemin tesiri var biraz… Ben birebir vakitte uzun yıllar hasta ve hasta yakınlarıyla çalıştım.
HER İNSAN FARKLI, BEDELLİ VE ÖZELDİR
– Okurken her şey canlanıveriyor insanın önünde. Ruhun kabul edemeyeceği pek çok his akıp gidiyor. Pekala yazarken sizin hissiyatınız neydi?
Atmosferi, kurguyu, karakteri elimden geldiğince hem beni tatmin edici hem de okuyucuları içine çabucak alacakmış üzere yakalamaya çalıştım. Ben mümkünse öykünün geçtiği yerleri, mümkün değilse emsal yerleri dolaşmayı seviyorum. Bir sinema direktörünün yer araştırma ve yer seçim basamağı üzere düşünün. Oradaki ufacık bir detay, bir koku, bir işaret, ufacık bir ses, o süreçte sizin en derin kaynağınız en büyük yardımcınız oluyor. Benim müellif olarak durduğum yer, Tenzile’nin zihniydi. Ben çok büyük bir merak ve heyecanla bir tek oraya odaklandım. Pek çok sefer bodrum katında bir meskene girip çıktım. Saatlerce o yarı karanlık yerde bir sandalyenin üzerinde oturup, o daracık pencerelerden, kasvetli camlardan gelip geçenlerin ayaklarını izledim. Bayan Dayanışma Derneklerini, mescitleri, Türk kahvehanelerini ziyaret ettim; Tenzile’yi aradığım kadar R’yi, Halil’i, Hacer Hanım’ı da aradım…
– Ruhsal Danışman olmanızın kaleminize tesirini hissettiniz mi? Sizi beslediğini düşünüyor musunuz?
Ben daha evvel Tiyatro – Dramatik Müelliflik eğitimi aldım. Tiyatro insanı o an, orada beşerden öbür hiçbir alet edevat, enstrüman kullanmadan beşere anlatan bir sanat. Oyuncunun sanatı! Oyuncu ve seyircinin o anlık etkileşimiyle var oluyor, tıpatıp birebirini tekrar izleyemiyorsunuz. Yani tekrarı yok. Eh bu bağlamda psikoloji bu sanatın en temelinde, değil mi? Zira psikolojide de bir insanın neden o denli davrandığını, niçin o denli hissettiğini, gerisinde yatan nedenleri, o nedenlere karşı bilinçlenme formül ve metotlarını irdeliyoruz. Zati DEU-GSF Tiyatro Bölümü’nde de 4 yıl boyunca ağır psikoloji dersleri almıştım, ilgimi çekiyordu.
Evet, olağan ki kalemime tesiri var. Sanırım karakter boyutunda çok işime yarıyor.
– Bayana yönelik şiddetin temelinde ne yatıyor?
Her insan farklı, kıymetli ve özeldir; her danışanın kıssası ve nedenleri de haliyle farklı oluyor. Tekrar de bilinen en genel durum şudur. En kolaya indirgeyerek anlatalım; birine kolektif, başkasına ferdî dediğimiz iki kültür var. Her iki kültürün de artı ve eksi tarafları var; ancak birbirlerinden büsbütün farklılar. Bilhassa göçmenlerde bu iki kültürün yeni gelen dışarıyla daha fazla kontağı, etkileşimi olan, yeni jenerasyonlarda büyük kültür çatışmalarına neden olduğunu biliyoruz.
Ataerkil hegemonik sistemin kuralları erkekler tarafından, eril ömür haklarını üstün tutarak konulmuştur. Bu sistem içinde çoğunluk erkeklerin denetimi altında olsa da, her iki cins de onun aktörüdür. Sistemin içindeki bayanlara tek bir seçenek verilir o da – bu sistemin içinde var olabilmek için, erkeklerin belirlediği bu kurallara uymak ve bu kanunları gelecek jenerasyonlara aktarıp devam ettirmektir ( Kolektif kültür). Bu kültürün içerisinde bireyselliğiniz bir şey tabir etmez. Birey olma isteği, niyeti sistemi tehdit eder ve bastırılmalıdır, hatta cezalandırılmalıdır. Sizin istek arzu his ve fikirleriniz üzere, vücudunuz de asla size ilişkin değildir. Siz o sistemin malısınızdır, o kadar. Bu sistemin kurallarına nazaran sizin davranışlarınızdan – sistem – içinde bulunduğunuz, içine doğduğunuz kültür sorumludur. Aile ele alındığında o çekirdek sistemdeki erkek, erkekler, şayet erkek yoksa konuttaki en yaşlı bayan, sizden sorumludur, kolektif kültüre karşı hesap vermekle yükümlüdür. Bu kültürü tehdit eden bir/her davranışınızda cezanızı da o belirler. Bu bağlamda, ne bayan bayandır, ne de erkek erkektir. Yalnızca kendilerine öğretilen/belletilen cinsel kimlik rollerinin birer taklitçileridirler. Zira sizin birey olma/kendiniz olma olasılığınız, cinselliğiniz, cinsel kimliğiniz – yöneliminiz de dahil olmak üzere elinizden alınmıştır.
– Yani şanssızlık bu türlü bir yapının içine doğmuş olmak mı?
Sanırım şanssızlık, bu sistemin kişisel haklar/kişilik hakları üzerindeki baskı alanlarını belirleyip onunla gayret etmemek. Görmezden gelmek. Sistemin o denli ya da bu türlü bir nedenle modülü olmak. O probleme karşı bilinçlenmemek, toplumu da olabildiğince bilinçlendirmemek.
ALIN SİZE BAYANA ŞİDDETİNİN PSİKOLOJİK/KÜLTÜREL ANATOMİSİ
– Hayat buradan sonra nasıl şekilleniyor da yolumuz şiddete varıyor?
Böyle bir (sosyo) kültürel yapı içine doğduysanız şayet, (psikolojik) bir birey olarak etkilenmeniz, şekillenmeniz olabildiğince o sisteme adapte edilmeye çalışılıyor. Hangi renklerle giyinip kuşanacağınızdan, hangi adamla evleneceğinize kadar sizin isminize karar veriliyor. Kız çocuğuysanız, ağabeyinizden ya da erkek kardeşinizden daha çok baskı ve denetim altındasınız demektir. En kolay örneğiyle, abiniz gece geç saatlere kadar dışarıda kalabilirken sizin bu türlü bir hakkiniz yoktur. Ya da o odaya girince kalkıp erkek kardeşinize yer vermeniz istenir, o istediği üzere giyinirken sizin daha mutaassıp ve kapalı olmanız gerekir. O erkektir ve fizikî olarak güçlüdür. Sizin güçsüz olduğunuz, tehlikelere açık olduğunuz, ailenin namusu -şerefi damgası altında büyük ve müdafaanız gereken bir göreviniz/ vücudunuz olduğu vs. daha bebeklikten itibaren öğretilir. Bu türlü yetiştirilir şekillenirsiniz. Biyolojik olarak doğuştan getirdiğiniz farklılıklarınız; haksızlığa dayanamama, daha duygusal davranma, daha sorgulayıcı yahut empati kurabilme üzere yetileriniz törpülenmek zorundadır. Size bir cinsel rol biçilmiş ve o biçilen modele uygun davranış göstermeniz beklenir. Bir bayanın hayatın her alanında erkek karşısında ikincil pozisyonda görülmesi eşitsizliği, ayrımcılığı size kabul ettirilir. Bayan çiçektir, böcektir (artık ne demekse?) ve onun misyonu mesken isleri yapmak, çocuk doğurmak, kocasına karılık yapıp, hürmet gösterip (itaat etmek) ve eksiksiz hizmet etmektir diye düzgünce belletilir.
Erkek çocuklar bu kulvarda dehşet verici örnekleri serinkanlılıkla izleyerek yetiştirilir… Bayan senin korumana kollamana muhtaçtır, eksiktir, güçsüzdür, zavallıdır, o senin namusundur, rastgele bir durumda (Cezalandırır) vurur, döver, öldürür, namusunu temizler paşa paşa girer hapishaneye cezanı çeker, bir de üstüne mukadderat mahkûmu madalyası sahibi olur çıkarsın. Şayet bunu yapmazsan sistem seni dışlar, seni cezalandırır!
– Birden fazla vakit üniversite mezunu bayanların dahi şiddete susmasının arkasındaki ruhsal nedenler de bunlar aslında, değil mi?
Evet, ne yazık ki üniversite mezunu, meslek sahibi, ekonomik özgürlüğü olan bayanlar da azımsanmayacak bir oranda şiddet görebiliyor. Tıpkı yüksek eğitimli erkeklerin de şiddet uygulayabildikleri üzere.
Yüksek eğitimli bayanlar bu üstte bahsettiğimiz nedenlerden ötürü, ya şiddet gördüklerini fark edemiyor ya da çok geç farkına varabiliyorlar. Bu kesim içinde bazen daha güç lisana getirilebiliyor; yardım ve çıkış yolları aramak daha güç olabiliyor. Utanç, çocukların geleceği, toplumsal denetim, meslek tasası ve bilhassa kendini suçlama, cürmü kendinde arama üzere davranış ve fikirler gözlemlenebiliyor.
– Bu noktadan Tenzile’ye baktığımızda nasıl bir kıymetlendirme yapmalıyız?
Buradan Tenzile’ye bakarsak şayet; evet, Tenzile o devirde 2 yıllık Eğitim Enstitüsü mezunu, meslek sahibi, öğretmen bir genç kız. Ama Tenzile’yi özel yapan, yaşadığı travma sonucu, büyük bir suçluluk duygusu ve yalnızlık hissi (Babası tarafından da dışlanması, suçlanması…), ağır depresyon sonucu – kendine yönelik bir şiddetle – yaşarken intihar etmesidir. Kendisini artık bir meyyit sayması! Evet, yaşıyor; ancak yalnızca vücut olarak. Her şeyi kabul etmesi, her şeye sessiz kalması, TESLİMİYETİ onun intihar formülü. Onun leş yiyici akbabası da Ataerkil hegemonik sistemin devamı misyonunu üstlenmiş Hacer Hanım. Oğlu R’nin erkekliğini ispatlamak için bir an önce evlenmesi ve çocuk sahibi olması gerekiyor; yani ona torun verecek bir bayan vücudu lazım. Tenzile bunun için biçilmiş kaftan. Alın size bayan şiddetinin psikolojik/ kültürel anatomisi…
BÜTÜN CÜMLELERİ YETERLİCE DÜŞÜNEREK, İHTİMAMLA SEÇİP YAZDIM
– Kitaptan içimi en titreten cümleyi seçiyorum. Sizden de birebirini rica edeceğim. Yazarken içinizi en titreten an hangisiydi? Benim cümlem: “Eğer bir yarayı hissetmiyorsa insan, hiç yanmıyor canı.”
Ben bütün cümleleri düzgünce düşünerek, itinayla seçip yazdım. Merak uyandıracak “Aaa bunu roman karakterine söyleten, düşündüren yaptiran nedenleri hatta ondan sonrasını da kesinlikle okumalıyım öġrenmeliyim!” dedirtecekse şayet… Yani toplumsal medyada yalnızca çiçekli böcekli bir capse dönüşmeyecekse; güzel bir cümle seçmişsiniz.
Ayrıca o denli fotoğraflar, sahneler var ki romanda, içinizin tüm roman boyunca titrememesi imkânsız. Mesela Tenzile’yi birinci kocasi R odada döverken, Tenzile yalnızca gelen tekmelerle tokatlarla sarsılıyor, ağzından burnundan akan kan yerdeki halıya bulaşıyor. Ve Tenzile o an acı, öfke, endişe hiçbir sey hissetmiyor. Yalnızca bu kan lekesi halıdan nasıl çıkar, sabunlu sıcak suyla uygunca ovsam geçer mi, tüh tam da görümcemin düğün arifesinde diye düşünüyor… İşte yazarken içimi titreten, pek çok anlardan biri de burası. Tenzile bana yasadigi bu anekdotu gerçek hayatta anlatırken o denli serinkanlıydı ki, hatta onun o soğukkanlılığı da farklı bir iç titremesidir benim için…
– Yazım süreci nasıl geçti? Paylaşmak isteyeceğiniz anılar varsa, dinlemek isterim.
Bir Yara Bir Dilsiz Oda romanını ben 2004 yılında yazmıştım. Daha evvel de söylediğim üzere Tenzile’nin zihninde yer almak, dış dünyaya oradan bakmak için, olayın geçtiği yerleri dolaştığımı hatırlıyorum. Onun dışında anı olabilecek farklı bir şey yaşadığımı hatırlamıyorum. Bir tek kolay olmadığını söyleyebilirim… Benim için yazım süreçleri daima sıkıntı geçiyor aslında. Zira daima kendi kendimle konuşuyorum. Hele nitekim vakit yakalamış, yalnızca yazma surecine konsantre olmuşsam, bazen bana söylenenleri duymadığım, anlamadığım bile oluyor.
– Bu durum tüm yazım süreçleri için geçerli o halde?
Özellikle oyun yazarken daha çok konuşuyorum. Sahne giriş çıkışları, diyaloglar, ben bu hayattan çıkıp kısacık da olsa bir müddet orada yaşıyorum… Meczup üzere bir şey olduğumu söylüyor konuttaki ve yakın etrafımdakiler. Allah’ıma binlerce şükür kısa sürüyor. Uzun vakitte birikiyor, yavaş yavaş araştırmasıydı, kurgusuydu, iskelet tamamlanıyor… Kısa müddette de geliştirilip kâğıda dökülüyor. Daima baştan, tekrar tekrar okuyup detaylara boğulup kâğıda dökme olayı var ya, iste o üzücü.
– Peki kitabı paylaşmak için neden bu kadar beklediniz? Özel bir sebebi var mı, yoksa yalnızca vakti mı gelmemişti?
Ben çeviri ve kendi oyunlarımı tiyatrolara teslim etmek dışında bir teşebbüste bulunmadım. Sınıf arkadaşımın tek kişilik oyun arayışı sırasında, bu romanı güzel bir dramaturgi ile oyunlaştırılabilir diye kendisine yollamamla, metin sağlam, düzgün, muteber ellere ulaştı. Demek bir vakti varmış. Ayrıyeten Türkçe yazıyorum; lakin epeyce uzun bir müddettir, öteki bir ülkede yaşıyorum. Buradan ülkemizdeki ehil elleri bulmak, onlara ulaşmak da pek kolay olmuyor.
KEŞKE BU TÜRLÜ HAYATLAR YAŞAMAK ZORUNDA KALMASAK, BU TIP ÖYKÜLERİ HİÇ YAZMASAK
– Romanınıza birinci reaksiyonlar neler oldu?
Kitap daha yeni çıktı sayılır, şimdi 2 ay olmadı. Buna karşın biz; İclal Aydın Kitap Kulübü ve sevgili menajerim Tülin Berk, çok hoş geri dönüşler alıyoruz. Bana ferdî olarak toplumsal medyadan, hatta Whatsapp’tan ve mail adresimden -artık nasıl buluyorlarsa- dayanılmaz iletiler geliyor/yağıyor. Bilhassa bayanlar kitabı çok sevdiler. Haklarını yemeyeyim, hatırı sayılır bir erkek okuyucu kitlesi de var. Keşke, yaralı bir bayanın, sahiden ne hissettiğini daha uygun anlayabilmeleri için tüm erkeklere okutabilsek bu romanı.
– Şiddet gören bayanlardan iletiler alıyor musunuz?
Evet, yurt içi ve yurt dışından, basta Almanya, Belçika, Hollanda olmak üzere diasporadaki Türklerden iletiler geliyor; var olsunlar, o denli hoş, o denli sıcak, o denli mert iletiler ki… Ben hepsini kendim için gözüm üzere saklıyorum…
Hatta İstanbul TUYAP Kitap Fuarı’nda bilhassa benimle tanışmak için gelen genç bir bayan okuyucum, elimi tutup, “Can Beyefendi, Amsterdam’da değil; lakin burada, Türkiye’de, İstanbul’da, birebir ne yaşadıysam hepsini tek tek anlatmışsınız. Siz, beni yazmışsınız.” dedi… Keşke bu türlü hayatlar yaşamak zorunda kalmasak, bu çeşit öyküler hiç yazmasak…
– Yazmaya devam edecek misiniz? Var mı yeni bir roman projesi?
Evet. Natürel ki yazacağım. Zira söyleyecek kelamım var ve bunu öteki beşerlerle paylaşmak için en yeterli yapabildiğimi düşündüğüm formül yazmak. Sesim hoş olsaydı, müziğini söylerdim ya da farklı bir yeteneğim olsaydı, fotoğrafını çizer, heykelini yontar, sinemasını çeker, dansını sergilerdim…
Şu an yazım etabı neredeyse bitmiş, redaktörümün elinden geçip editörümün masasındaki yerini almayı bekleyen 4 hazır romanım daha var. Ve olağan tiyatro oyunları yazıp, çevirmeye devam edeceğim…
– Sesim hoş olsaydı, müziğini söylerdim dediniz ya. Bu duyguyu bildiğiniz en âlâ hangi müzik anlatırdı? Merak ettim…
Simdi siz bu türlü birden teğe sorunca aklıma muhakkak bir müzik gelmedi. O denli bir cağ yaşıyoruz ki, artık herkes, köyün en son çitinin dünyanın bittiği yer olmadığını biliyor. Her şeyi duyuyor, biliyor, görüyoruz. Sanırım kendin olmanın, hayatına sahip çıkmanın, gayret etmenin gerekliliğiyle ilgili bir müzik bulmalıyız. Vardır kesinlikle; fakat iste benim aklıma gelmiyor, size bırakıyorum. Bu türlü bir müzik bulursanız, ne olur beni arayın, daima birlikte söyleyelim, olur mu?
Damla Karakuş: Söyleyelim Can Beyefendiciğim, tüm nefesimizle söyleyelim… Çok teşekkür ederim.
Can Çelebi: Ben teşekkür ederim.
NOT: Can Çelebi’den bir de notum var. Ulaşan bildirilere mümkün olduğunca dönmeye çalışıyor. Sizinle Instagram adresini paylaşıyorum: @tjelebi
Bir Yara Bir Dilsiz Oda
Can Çelebi
Artemis Yay.
S.: 165
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
*
Damla Karakuş
[email protected]
Instagram: biyografivekitap