Merkez Hakem Konseyi, VAR ile ilgili yeni bir açıklama yaptı.
TFF’den yapılan açıklamada şu tabirlere yer verildi:
“2019-2020 dönemin başından beri devam eden ve bilhassa son haftalarda daha da artan VAR Sistemi ve Uygulamaları ile ilgili oluşturulan tartışmalar üzerine bir açıklama yapma gereği duyulmuştur. Öncelikle Türkiye Futbol Federasyonu ve Merkez Hakem Heyeti hakemliğin her adımında IFAB ve UEFA tarafından yayımlanan kuralları ve aktüel talimatları uygulamaktadır ve uygulayacaktır.
Futbol oyunu içinde asıl kıymetli olan alandaki hakem performansıdır. Bu yüzden VAR Protokolü de hakemlerin “VAR yokmuş üzere maç yönetmesi” gerekliliği üzerine kurulmuştur.
VAR Sistemi ve Protokolü için aşağıdaki noktaları hatırlatmakta yarar vardır;
· Sistem Hakem kararlarında 100% bir doğruluğu değil, açık ve bariz hakem yanlışlarını sıfırlamak için oluşturulmuştur. Aksi esasen Oyun Kurallarına nazaran mümkün değildir, zira birden fazla karar Hakemin kanaatine nazaran verilmektedir yani şahsidir. Bu yüzden Protokolün ana ideolojisi: ‘ En az müdahale, azamî Yarardır.’
· Sistemin başlangıç noktası ‘Hakemin kararı daha yanlışsız olabilir mi?’ değil, ‘Hakemin kararı açık ve bariz yanlış mıdır? sorusudur.
· Sistem yalnızca aşağıdaki dört mevzuda müdahil olur, bunun aksi yayımlanan protokole nazaran yanlıştır;
– Goller (Öncesinde atak başlangıç fazında oyun kurallarına nazaran açık ve bariz bir kusur var mı?, Ofsayt denetimleri, vb.)
– Penaltılar (Verilen yahut verilmeyen penaltılarda hakemin açık ve bariz bir kusur yaptığı durumlarda yahut temas içerde mi dışarıda mı kararları)
– Direkt Kırmızı Kartlar (İkinci Sarı Kart durumları incelenemez, yalnızca direkt kıırmızı kart olan ve hakemin açık ve bariz kusur yaptığı pozisyonlar)
– Yanlış şahsa gösterilen kartlar
· Buradaki değerli nokta açık ve bariz kavramıdır. Bu mevzunun biraz daha uygun anlaşılması gereklidir, aşağıda kimi örnekler ile detaylandırabiliriz;
– Ceza alanı içinde defans oyuncusu tarafından rakip oyuncunun formasının çekilmesi ve bırakılması: Bu tip konumlar açıktır yani formanın tutulduğu ve çekildiği açık bir halde tespit edilebilir. Lakin bariz olmayabilir, yani yorumsuz bir formda cezalandırılması gereken bir ihlal oluşmamış olabilir. Çekmenin suratı ve şiddeti, öteki oyuncunun hareketi ve oyun oynamasını engellemesi üzere kriterler bariz olması konusunda hakemleri yönlendirmektedir.
– Ceza alanı içinde defans oyuncusunun kolunu açması ve topun elle teması: Bu tip durumlarda da topun ele teması olabilir, lakin bariz olması için topun ele net temasının kanıtlanabilmesi (kamera görüntülerinden), temasın olduğu anda ve durumun akışında ekran manzarasından alınan bilgilerin elle oynama durumları için dikkate alınan kriterlerle pahalandığında hakemin bariz bir kusur yaptığının anlaşılması gerekmektedir. Fotoğraf olarak elle temasın net bir biçimde belgelendiğinde, konumun bariz, yani kriterlerle tartışmasız penaltı olarak nitelendirilmesi durumunda VAR Hakemi konuma müdahil olabilir.
– Ceza alanı içinde defans oyuncusun rakip oyuncuya bir teması sonrası gerçekleşen ve penaltı beklentisi olan durumlar. Bu tip konumlarda da temas net olabilir. Konumdaki kamera imgelerinden temas kanıtlanabilir. Fakat bariz olması için VAR Hakeminin maçı yöneten hakemin ilgili durumda yorum gerektirmeyecek bir kusur yaptığını tespit etmesi gerekmektedir. (Temas noktası, oyuncuların bir biri ile olan hareketlerinin yorumu – ihlal olarak pahalandırmak için kâfi olup olmadığı-, yahut gözden kaçan önemli bir olay, vb.)
· Tekrar bir kıymetli nokta Hakemlerin VAR müdahalesi sonrasında puanlarının düştüğü tartışmalarıdır. Hakem açık ve bariz yanılgı yaptığında VAR Müdahalesi olsa da olmasa da puanı düşmektedir. Ayrıyeten Hakem açık ve bariz kusur yaptığında şayet VAR Hakemi müdahil olmazsa onun da puanı düşmektedir. Bu anlayış hem UEFA’ da hem de Avrupa’nın büyük liglerinde VAR Sistemi uygulanan Ülkelerinde de birebir formda uygulanmaktadır.”
· Son olarak VAR Sistemi Hakemlik tartışmaları için değil, daha adil bir futbol oyunu için oluşturulmuş bir sistemdir. Yalnızca net ve bariz kusurları (Büyük Skandalları) oyunun içinden çıkarabilmek ismine oluşturulmuştur. Futbolun doğal akışına ve suratına ziyan vermeyecek bir biçimde uygulanması için titizlikle çalışmalar yapılmaya devam etmektedir. Futbol oyunu için temel olan alandaki hakem performansıdır ve bu türlü kalması hedeflenmektedir. VAR Protokolü de çok net bir biçimde uygulamaları anlatmaktadır.