Yüksek bir doruktaki konumuyla “antik kentin tacı” olarak nitelendirilen kale, geniş kapısı, 24 gözetleme kulesi, cami kalıntıları, kiliseler ve ünlü Ortodoks ikona sanatkarı Onufri’nin yapıtlarının yer aldığı müzesiyle yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
KALENİN İÇİ, KÜÇÜK BİR KASABA GİBİ
Gözetleme kulelerinden biri ise bugün “bir yerin savunulması için özel yapılmış ve silahlarla güçlendirilmiş yapı” anlamına gelen ve Türkçeye de Arapçadan geçmiş “tabya” ismini taşıyor.
Kalenin içi ise barındırdığı birçok tarihi yapıtın yanı sıra meydanlarıyla da adeta küçük bir kasabayı andırıyor.
Benzerine az rastlanır bir biçimde günümüzde de meskun olan bu kaledeki yapılar, burada kurdukları işletmelerle vatandaşlara da gelir kapıları açıyor.
Kalenin güçlendirilmiş surlarından, Berat kentinin tamamının yanı sıra Adriyatik Denizi’ne dökülen Semen Irmağı’nın kollarından Osum ile bu ırmak üzerindeki tarihi Gorica Köprüsü de görülebiliyor.
KİLİSELER VE MESCİTLER BİR ARADA
Tarih boyunca İlliryalılar, Bizanslılar, Bulgarlar, Sırplar ve Osmanlıların da kullandığı kalenin hudutları içerisinde bugüne ulaşabilen 10 kilise ile İkinci Bayezid periyodunda inşa edilmiş Fetih Mescidi’nin minaresi de bulunuyor. Arnavutluk’un en eski mescitlerinden biri olan bu cami, kırmızı tuğlaları nedeniyle “Kırmızı Cami” olarak da biliniyor.
Kalede ayrıyeten Hristiyanlık dinini birinci kabul eden ve İlir kökeni olduğuna inanılan Roma imparatoru I. Konstantin’in de dev büstü bulunuyor.
UNESCO DÜNYA MİRASI LİSTESİNDE
Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Listesi’ne 2008’de dahil edilen Berat kenti, 1961’de komünist diktatör Enver Hoca tarafından “Müze şehir” ilan edilmişti.
Beyaz konutları nedeniyle Sırplar tarafından Belgrad (Beyaz Şehir) olarak da anılan ve bu yüzden Osmanlı periyodunda Belgrad-i Arnavud olarak bilinen Berat, çok pencereli tarihi meskenleri nedeniyle halk ortasında “üst üste pencereli şehir” olarak isimlendiriliyor.
Dağ yamacına kurulmuş çok pencereli tarihi konakları nedeniyle Amasya’yı andıran kentte, birçok Osmanlı yapıtı de mevcut.
OSMANLI YAPITLARINA “TİKA” SEFERBER OLDU
Berat’taki üç Osmanlı yapıtı, Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından restore ediliyor.
Hünkar Mescidi ve Halveti Tekkesi ile Berat Bekarlar Mescidi’nin 2018’de başlayan onarım çalışmalarının iki yılda bitirilmesi planlanıyor.
Hünkar Mescidi’nin 1492’de Sultan İkinci Bayezid’in fermanıyla, Halveti Tekkesi’nin ise 1781-1782’de Kurt Ahmet Paşa tarafından yaptırıldığı biliniyor. Bekarlar Mescidi ise Avlonyalı İbrahim Paşa’nın oğlu Süleyman Paşa tarafından 1827-1828’de yaptırılmıştı.